De Pen | Dries Van Haut

“Ook vanavond komt iederéén veilig thuis”

Ten opzichte van pakweg 20 jaar geleden is de veiligheid op onze bouwwerven sterk verbeterd. Veiligheidsschoenen, helmen, werkhandschoenen, leuningen, valbeschermingen… Het is vandaag allemaal de normaalste zaak van de wereld. De invoering van de veiligheidscoördinatie in 2001 is daar zeker niet vreemd aan. Ook is er mijns inziens een verhoogd veiligheidsbesef bij werknemers en werkgevers in de bouwsector.

Maar er is toch zeker nog één domein waar regelmatig de veiligheid te wensen over laat. Men laat nog steeds mensen werken in onbeschoeide of slecht beschoeide sleuven. Toegegeven, het is al een heel stuk beter dan vroeger. De veiligheidscoördinatoren hebben ervoor gezorgd dat zeker op grotere dieptes nu steevast voor een behoorlijk beschoeiingssysteem gekozen wordt. Ik ben reeds 25 jaar professioneel actief met sleufbeschoeiing en heb daar een stevig inhaalmaneuver gezien. Waar vroeger een beschoeiing iets vervelend was dat vooral het rendement naar beneden haalde, wordt er nu toch wel in de meeste gevallen voor gezorgd dat er een beschoeiingssysteem toegepast wordt. Zeker als het wat grotere diepte betreft. Het gevaar schuilt echter vooral bij de minder diepe uitgravingen waar dikwijls verkeerdelijk gedacht wordt dat er geen beschoeiing nodig is. Bij uitgravingen van anderhalve tot twee meter diep denkt men wel eens dat beschoeien overbodig is “omdat er toch niets ernstig  kan gebeuren”. Niets is minder waar. Er zijn, ook bij ons, incidenten bekend waarbij een arbeider die aan het werken was in een sleuf van anderhalve meter diep, toch bedolven werd onder het instortende zand, met een fatale afloop tot gevolg. Het volstaat dat men zijn evenwicht verliest en daardoor niet meer het hoofd boven het zand kan houden om  een dramatische afloop te kunnen hebben.

Als ik foto’s zie in de pers of zelfs in vaktijdschriften van rioleringswerken zie ik nog heel regelmatig werfsituaties waar onvoldoende of zelfs helemaal niet beschoeid wordt. Het zou mij trouwens helemaal niet verbazen dat er ook in dit nummer foto’s te vinden zijn van onvoldoende beschoeide uitgravingen. Een tijd geleden zag ik op Facebook zelfs een mooi gemaakt wervend filmpje om mensen warm te maken om te komen werken bij een bepaald aannemingsbedrijf. Een bedrijf dat trouwens naar mijn ervaring heel correct omgaat met veiligheid en absoluut niet lichtzinnig met dergelijke zaken omspringt. Net in dát filmpje was te zien hoe de arbeiders aan het werk waren in een onbeschoeide put. Toegegeven, het was een complexe werfsituatie en niet zo diep maar om nu juist die situatie te gebruiken om mensen mee aan te werven vond ik een weinig geslaagde keuze. 

Het toont ook aan dat het besef dat dit gevaarlijke situaties zijn nog veel te weinig aanwezig is en ook niet doorgedrongen is bij iedereen in onze branche. En dat is nu net het punt dat ik wil maken. Er moet een nog betere bewustwording komen van de risico’s bij ondergrondse werken en de noodzaak van een correct uitgevoerde beschoeiing. 

Ik besef zeer goed dat sommige mensen zullen denken dat mijn mercantiele belangen een invloed hebben op dit betoog, maar ik kan u verzekeren dat dit geenszins het geval is. Als werkgever, vader en gewoon als mens komen de haren in mijn nek steeds recht overeind als ik mensen in onveilige situaties zie werken. Als professional in de beschoeiing word ik daar spijtig genoeg te dikwijls mee geconfronteerd. Soms is het nonchalance, soms onwetendheid en soms worden gewoonweg de juiste middelen niet ter beschikking gesteld.  Laat ons er daarom samen iets aan doen en ervoor zorgen dat iedereen zich bewust is van de risico’s. Daarmee zorgen we ervoor dat ook vanavond iederéén gewoon veilig thuiskomt.