Duurzaamheid en automatisering troef bij vernieuwing Europa Terminal

De eerste fase van de vernieuwing van de Europa Terminal in de Antwerpse haven is volop in ontwikkeling. In opdracht van PSA Antwerp werd ingenieurs- en adviesbureau Witteveen+Bos aangesteld voor de begeleiding van de werken. Rode draden doorheen het hele project zijn vernieuwing, automatisering, elektrificatie en duurzaamheid. “Het resultaat wordt een state of the art geautomatiseerde terminal”, vertelt Mark Schraets, projectmanager infrastructuur bij Witteveen+Bos.

Het project betreft de civiele- en elektrische infrastructuurwerken voor de eerste fase van de hernieuwing van de Europa Terminal. Deze eerste fase, die de yard zal voorbereiden op de komst van nieuwe automatische stacking cranes (ASC’s), kadekranen en nieuwe vrachtwagenstromen, werd eind 2022 aangevat en zal tegen eind 2025 voltooid zijn. De werken maken deel uit van de grootscheepse renovatie – verdeeld over drie fasen (omdat de huidige terminal steeds operationeel moet blijven) en negen jaar in totaal – van de Europa Terminal door PSA Antwerp en Port of Antwerp-Bruges. Het totale project omvat een nieuwe diepere kaaimuur van 1.200 meter en  17,5 meter diepte, een uitbreiding van de capaciteit met 40 procent en een modernisering van de terminal om deze te automatiseren en te verduurzamen. Na voltooiing zal de Europa Terminal een grotere capaciteit hebben en in staat zijn schepen tot 25.000 TEU (Twenty Foot Equivalent Unit) te behandelen.

“De eerste drie stacks van fase 1 zijn momenteel in uitvoering, zodat in februari 2024 de eerste batch van zes ASC’s hier geleverd en ter plaatse opgebouwd kunnen worden”  , aldus Mark Schraets. “Deze eerste fase omvat samengevat de realisatie van de eerste negen stacks, die civiel en elektrisch moeten klaargemaakt worden voor de komst van de ASC’s. Tegelijkertijd wordt in opdracht van Port of Antwerp-Bruges ook de kaaimuur verdiept.”

Uitdagend project

Van technische controles en globale planning tot contractopvolging en kwaliteits- en budgetbewaking … Het takenpakket van Witteveen+Bos is uitgebreid. De uitvoering van de werken ligt in handen van hoofd­aannemer Stadsbader/DSG. Mark Schraets: “Witteveen+Bos is uiteraard projecten van een bepaalde grootorde gewend, maar ieder project heeft zijn uitdaging. Dat de terminal te allen tijde operatief moet kunnen blijven tijdens de werken, is zeker niet evident. Het ontwerp is door opdrachtgever PSA Antwerp bepaald, waarbij het detail ontwerp voor de onderstations en elektra door de aannemer wordt verzorgd. Daarbij zijn er grote interfaces met de kaaimuur en een nieuw Marine Office.“
Ben-Jaap Pielage, projectmanager bij Witteveen+Bos, vult aan: “Wanneer je terminals vanuit de hoogte bekijkt, lijken ze allemaal op elkaar, maar zodra je inzoomt zie je de complexiteit. Automatiseren van terminals is niets nieuw en daar zijn we vertrouwd mee, maar in dit project vallen toch enkele bijzonderheden op. Zo zijn voor de automatische stapelkranen civieltechnische keuzes gemaakt die deze robuuster, duurzamer en onderhoudsvriendelijker maken. De ontwikkelingen binnen automatisering gaan snel. In dit project worden dan ook de nieuwste generatie automatische kranen toegepast. PSA Antwerp onderscheidt zich op het vlak van duurzaamheid door verdere elektrificatie van het materieel op de terminal.”

Duurzaamheidsdoelstellingen

De vernieuwde Europa Terminal zal PSA Antwerp ook helpen haar ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen te bereiken. De PSA-groep wil in vergelijking met 2019 tegen 2030 haar koolstofuitstoot met 50 % te verminderen en tegen 2050 al haar terminals CO2-neutraal te maken. Mark Schraets: “PSA maakt duurzaamheid prioritair in dit project en ook Witteveen+Bos draagt dit hoog in het vaandel. Duurzaamheid zit doordrongen in het hele ontwerp. Ook voorzieningen voor walstroom zullen worden uitgerold en er worden windmolens geplaatst.”

Gezien de complexiteit en sterke duurzaamheidsfocus is dit voor Witteveen+Bos een project op het lijf geschreven. “We hebben niet enkel de capaciteit en technische knowhow in huis, maar ook op het vlak van vergunningen en administratie staan we zeer sterk met onze afdeling in Brussel. Havens liggen vaak nog in stedelijk gebied en ook natuurgebied is nooit veraf. Bovendien hebben deze projecten ook vaak een grensoverschrijdende karakter. Dat betekent een behoorlijk pakket aan vergunningen die behandeld en gehaald moeten worden. Op dat vlak kunnen wij onze klant ook assisteren. En zo zijn al onze projecten steeds het werk van een heel team van specialisten op verschillende vlakken”, besluit Ben-Jaap Pielage.