De bouw kent nog steeds de meeste arbeid gerelateerde ongevallen. In 2020 waren er volgens de inspectie SZW dertien dodelijke ongevallen en in 2019 kwamen zelfs achttien bouwvakkers om het leven.
De meest voorkomende ongevallen komen door struikelen, vallen of uitglijden, verwonding door een vallend voorwerp, vallen van hoogte en ongevallen door machines. De meeste ongelukken zijn te wijten aan gedrag en de veiligheidscultuur. Binnen de bouwplaats is de aannemer verantwoordelijk. De bouwplaats wordt dan ook afgeschermd met hekken en de bouwplaats is uitsluitend toegankelijk voor bouwvakkers.
Veiligheid begint al bij de toegang. Een bord ‘melden bij de uitvoerder’ is niet voldoende. Er dient een duidelijk toezicht te zijn. De opdrachtgever heeft een brede verantwoordelijkheid. Niet alleen voor de werknemers, maar ook voor alle betrokken personen en derden bijvoorbeeld voorbijgangers. Dit vereist een veiligheidssysteem en een veiligheidsplan. Dit beperkt zich niet alleen binnen de bouwplek, maar strekt zich ook uit naar de nabije omgeving.
De omgeving dient veilig genoeg te zijn voor omwonenden en passanten. Dit betekent aanpassingen voor het verkeer; voetgangers, fietsers en auto’s. De opdrachtgever dient zich te houden aan de eisen die gesteld zijn voor de verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Te denken valt aan bebording, afzetting met hekwerken, valschermen en afzetlint rood wit. De toegang dient altijd gesloten te zijn met permanent toezicht. Bij voorkeur worden verkeersregelaars ingezet om de verkeersveiligheid te vergroten. Sociale veiligheid betreft vooral de eisen die gesteld worden voor verlichting en beveiliging.
Speciale aandacht gaat uit bij het aan- en afrijden bij de bouwplaats. Het is een wezenlijk veiligheidsrisico voor zowel medewerkers binnen de bouwplaats als voor verkeersdeelnemers op de openbare weg. Preventie is het beste wapen tegen ongevallen en minimaliseert de risico’s. Belangrijk onderdeel in een Risico-inventarisatie en -evaluatie is dan ook de toegankelijkheid en begaanbaarheid van het bouwterrein.