Het verzekeren van transport van goederen is een essentiële dienst in het belang van maatschappij en bevolking. De binnenvaart en waterwegen zijn dan ook volledig operationeel om de economische activiteiten in Vlaanderen te verzekeren door een vlotte toelevering van goederen via water. “In deze onzekere tijden zijn de waterwegen meer dan ooit een essentiële schakel in de logistieke keten”, klinkt het bij De Vlaamse Waterweg nv en het Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen (KBV).
Sinds 13 maart zijn tal van maatregelen van kracht om de verspreiding van COVID-19 te beperken. De transportsector is evenwel een cruciale sector met essentiële diensten die in het belang van Vlaanderen, haar economie en burgers verzekerd moet blijven. “Op de Vlaamse waterwegen worden momenteel jaarlijks 72 miljoen ton goederen en bijna 1 miljoen containereenheden vervoerd”, vertelt Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse Waterweg nv. “Dat is in totaal goed voor ongeveer 15 % van het goederenvervoer in Vlaanderen en maakt van de binnenvaart een van de belangrijkste spelers op het vlak van goederentransport. Bovendien: hoe meer er over het water wordt vervoerd, hoe beter voor mobiliteit en klimaat. Daarom dat Vlaanderen er alles aan wil doen om dat aandeel nog verder te verhogen. Het is dus absoluut noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de binnenvaart in deze tijden van crisis zijn slagkracht en imago behoudt, ook ten aanzien van alle aannemers die er ook op rekenen dat de waterwegen blijven functioneren.”
“Als waterwegbeheerder zijn we mee verantwoordelijk voor het laten functioneren van de logistieke keten en houden we onze dienstverlening op peil om de economische activiteiten van bedrijven mogelijk te houden”, gaat Chris Danckaerts verder. “Dankzij de onafgebroken inzet van binnenvaartondernemers en onze werknemers blijven binnenvaart en waterwegen operationeel. En het betreft uiteraard niet alleen onze inzet: de volledige nautische keten blijft in deze crisistijden heel actief.” Ook Gisèle Maes, voorzitster van het KBV, is duidelijk: “De Vlaamse binnenvaartondernemers blijven paraat om ook in deze coronacrisis alle vervoersbehoeften in te vullen en de waterwegen operationeel te houden.”
De Vlaamse Waterweg nv en KBV onderschrijven de maatregelen tegen COVID-19. “Uitzonderlijke tijden vragen om uitzonderlijke maatregelen. Wij volgen de beslissingen van de Federale en Vlaamse overheid strikt op en nemen diverse maatregelen”, aldus Jo Van Duynslaeger, secretaris-generaal van het KBV. “Hierbij stellen we de zorg voor de veiligheid, het welzijn en de gezondheid van al onze medewerkers en onze stakeholders voorop én blijven we een veilige en vlotte binnenvaart verzekeren.”
Het KBV roept de bedrijven in de binnenvaartketen op om de gezondheid van de mensen aan boord, op laadplaatsen en losplaatsen voorop te stellen door onder andere fysieke aanwezigheid van niet-bemanningsleden aan boord uit te sluiten. Jo Van Duynslaeger: “Met wederzijds begrip en flexibiliteit kunnen we samen ervoor zorgen dat de economische impact voor de bedrijven beheersbaar blijft. Het is hartverwarmend om te zien dat alle collega’s op en langs de binnenvaart massaal hun verantwoordelijkheid nemen. Samen zorgen we ervoor dat de binnenvaart verder kan functioneren.”
Ook bij De Vlaamse Waterweg staat veiligheid voorop. Chris Danckaerts: “Om te beginnen zorgen we ervoor dat de opgelegde maatregelen, om verspreiding te beperken, strikt opgevolgd worden. Dat betekent maximaal inzetten op thuiswerk, wat voor de meeste administratieve functies geen enkel probleem is. We hebben ook veel mensen op het terrein zoals sluisbedieners, handhavers …. Ook zij moeten in veilige omstandigheden kunnen werken. Social distancing wordt maximaal toegepast en sinds het begin van de maatregelen zijn de nodige ontsmettingsmiddelen beschikbaar. De meeste van onze werkposten zijn zodanig ingericht dat social distancing geen enkel obstakel vormt. In de bedieningstoren van een sluis zit bovendien maar één persoon. Aan onze bemande loketten hebben we het proces dan weer gedigitaliseerd zodat fysiek contact tussen klanten en loketbedienden wordt vermeden.
Momenteel leidt onze aanpak tot erg weinig uitvallers. Ook omdat wij onze mensen voldoende enthousiasmeren om de maatregelen toepassen.”
De normale bedieningstijden van de sluizen en bruggen op de Vlaamse waterwegen blijven tot op heden gevrijwaard. “Mocht er zich een personeelsprobleem stellen, dan zal de dienstverlening geleidelijk worden afgebouwd”, vertelt Chris Danckaerts. ”We willen de impact alleszins zo maximaal mogelijk beperken. En dat lukt voorlopig prima. Waar we zelf geen vat op hebben, is de impact die de coronacrisis heeft het aantal vervoerde goederen. Die cijfers volgen we dagelijks op en tot op heden blijft ook die terugval beperkt tot zo’n 5 % op de totale trafiek.”
Dat de vrijwaring van goederenvervoer via waterwegen hoog op de prioriteitenlijst staat, blijkt ook uit een noodmaatregel die begin april door de Vlaamse overheid werd toegestaan. Chris Danckaerts: “We hebben als waterwegbeheerder de bevoegdheid gekregen om een bepaalde afwijking toe te staan op de reglementering. Zo moeten binnenschepen op bepaalde momenten nieuwe attesten aanvragen. Dat is een fysiek proces, iets wat in deze tijden niet mogelijk is. Daarom krijgen wij de toestemming om een certificaat te verlengen voor een periode van drie maanden. Bovendien werd op overheidsniveau ook een memorandum afgesloten voor zowel de grond-, wegen- als waterbouwsector. Aan de hand van dat memorandum kunnen we samen met de aannemers bekijken hoe we naar best vermogen werven kunnen verderzetten en opstarten, rekening houdend met alle nodige maatregelen.”
Vlaams minister van Mobiliteit en Open-bare Werken Lydia Peeters is verheugd over de inzet van sector en waterwegbeheerder. “Vlaanderen wil de binnenvaart prominent inzetten als alternatief voor het vervoer over de weg. Dat de sector ook in moeilijke omstandigheden zich slagkrachtig toont is het bewijs dat binnenvaart daadwerkelijk ook een volwaardig alternatief is”, klinkt het overtuigd.