Complexe en omvangrijke studie voor ondertunneling en tramuitbreiding Gent Dampoort in volle ontwikkeling

Ingenieursbureau Sweco is door De Werkvennootschap aangesteld voor de studie en het ontwerp van de ondertunneling van Gent Dampoort, inclusief de herinrichting van de stationsomgeving, de verlenging van tramlijn 4, de aanleg van de nieuwe tramlijn 7. Ook een aantal betekenisvolle plekken langs de nieuwe tramtrajecten krijgen een kwaliteitsvolle herinrichting. Dit groot en complex dossier kreeg ondertussen de naam Gentspoort. “In mei zijn we gestart met het in kaart brengen en analyseren van eerdere onderzoeken die in het kader van dit project gebeurden. Het plan is om medio 2024 met een referentie-ontwerp te landen en vervolgens een aanbestedingsprocedure voor de realisatie op de markt te brengen”, aldus Kristof Van Parys, operational manager bij Sweco.

De verkeersknoop aan het station Dampoort in het noorden van Gent geldt al jaren als één van de gevaarlijkste punten in Gent én Vlaanderen. In september vorig jaar koos de Vlaamse overheid definitief voor een ondertunneling om de mobiliteitsknoop te ontwarren. De Werkvennootschap, een afdeling binnen de Vlaamse overheid gespecialiseerd in complexe infrastructuurprojecten, werd verantwoordelijk gesteld om het project op gang te trekken. De studieopdracht ter waarde van 14,3 miljoen euro (excl. btw) werd toegewezen aan Sweco. 

Kristof Van Parys: “Dit is een project dat al tientallen jaren leeft in Gent en vandaag zijn er eindelijk budgetten vrijgemaakt voor de studie. En dat studietraject zal Sweco nu voltooien. We zijn sinds mei bezig met het analyseren van eerdere afzonderlijke onderzoeken. Zijn de resultaten nog relevant? Is er sprake van voortschrijdend inzicht? Hiervoor werken wij heel intensief samen met alle betrokken stakeholders. Wij brengen momenteel alles samen in één groot samenhangend geheel zodat we begin 2023 kunnen opstarten met de eerste schetsontwerpen. Uiteindelijk is het plan om medio 2024 een DBFM-bestek in de markt te zetten om uiteindelijk een consortium aan te stellen voor de uitvoering van de werken. Als onderdeel van het ontwerpproces wordt eveneens onderzocht of onderdelen kunnen worden afgesplitst om vooraf uit te voeren. Deze zogenaamde quick wins zouden versneld kunnen gerealiseerd worden om bijvoorbeeld minder hinder te creëren tijdens de finale werken.”

Naast de ondertunneling van Gent Dampoort bevat de complexe opdracht ook de studies rond de aanleg van 10 km tramlijn, de ondertunneling van de Heuvelpoort voor autoverkeer en de heraanleg van een zestal betekenisvolle plekken waaronder naast de Dampoort ook het Sint-Annaplein en Museumplein. Sweco is vanuit haar multidisciplinaire expertise verantwoordelijk voor het projectmanagement, alle technische studies, vergunningsmanagement, stakeholdermanagement, projectcommunicatie in samenwerking met Connect en biedt ondersteuning tijdens de uitvoering. Wanneer de studies zijn afgerond en het uitvoeringsconsortium is aangesteld, is het de bedoeling om in het voorjaar van 2027 effectief met de werken van start te gaan. Kristof Van Parys: “Sweco blijft als studie betrokken bij het project van a tot z. Dus tot en met oplevering. Het gros van onze taken wordt nu uitgevoerd in de studiefase, maar ook in de tenderfase staan we onze opdrachtgever bij en de uitvoeringswerken begeleiden we mee.”

De Vlaamse overheid hecht bij het project Dampoort een groot belang aan verkeersveiligheid én aan een doorgedreven multimodaliteit. Met deze studieopdracht wenst ze niet enkel een antwoord te bieden op enkele hardnekkige mobiliteitsknelpunten in en rond Gent, ze toont evenzeer de duidelijke ambitie om mensen te ondersteunen in de overstap van de wagen naar het openbaar vervoer en de fiets. Zo moet de Dampoort de functie van stedelijk ‘transferium’ krijgen: een plek waar alle vervoersmodi (auto, trein, bus, tram en fiets) op een gebruiksvriendelijke manier samen komen. De geplande 10 km lange tramverbinding tussen het Neuseplein, aan de toekomstige Verapazbrug, en Sint-Denijs-Westrem biedt een antwoord op de lang aanslepende vraag naar een rechtstreekse lijn tussen het noorden en het zuiden van Gent. Met belangrijke haltes aan onder meer de stations van Gent Dampoort en Gent Sint-Pieters wordt dit een essentiële hefboom in de modal shift op het Gentse grondgebied.

Voor Sweco is dit een project op maat. “Onze filosofie ‘transforming society together’ vat dit project perfect samen. Het oplossen van mobiliteitsvraagstukken en creëren van duurzame, veilige en aangename leefomgevingen zijn thema’s waar onze medewerkers heel graag hun steentje aan bijdragen. Dat het project ons op het lijf geschreven is, betekent niet dat er geen uitdagingen zijn. Dit is een complex dossier, met een ingewikkelde geschiedenis, veel gevoeligheden en technische uitdagingen. Maar onze sterkte is dat we alle kennis, ervaring en mankracht in huis hebben om alle aspecten van de opdracht tot een goed einde te brengen”, besluit Kristof van Parys.