De lange levensduur van betonwegen zorgt voor een lage ‘life-cycle impact’

Wegen zijn essentieel voor het vervoer van goederen en personen en spelen dus een belangrijke rol in de economische en sociale ontwikkeling van een land. Daarom hebben we wegen nodig die een vlotte verkeersdoorstroming mogelijk maken door een hoge mate van beschikbaarheid. Dit betekent dan weer dat het aantal bouwplaatsen voor herstelling, onderhoud of heraanleg beperkt moet blijven.

Een levensduur van 30 tot 40 jaar of meer zonder structurele schade is gemakkelijk te bereiken met betonverhardingen. Dankzij de lange levensduur en de beperkte onderhoudskosten zijn de totale levenscycluskosten van betonwegen laag. Het kleine aantal wegafsluitingen dat nodig is voor onderhoudswerken betekent minder verkeershinder en biedt daarom significante ecologische en economische voordelen. 

De levensduur is de periode vanaf de aanleg tot het einde van gebruik van een weg. In technische termen spreekt men ook van de duurzaamheid van een bouwwerk. Om een weg in dienst te houden, vergen de twee voornaamste wegenbouwmaterialen, beton en asfalt, verschillende onderhoudsacties. Betonwegen vragen gedurende hun theoretische levensduur, die gewoonlijk 30 jaar is, zo goed als geen gepland onderhoud, met uitzondering van vernieuwing van de voegvulling. Bovendien zien we dat in de praktijk betonwegen gewoonlijk veel langer in dienst blijven, soms tot 50 jaar voor autosnelwegen en zelfs tot 100 jaar voor wegen met beperkte verkeersbelasting.

De lange levensduur van betonwegenis is gunstig wanneer analyses over de levensduur worden uitgevoerd. Dat geldt zowel voor een economische analyse (life-cycle cost analysis LCCA) als voor studies van de milieu-impact (life-cycle assessment LCA). Een dergelijke holistische benadering is de juiste manier om verschillende alternatieven te vergelijken (keuze van een type wegverharding of keuze van een renovatiemethode …), namelijk door een langetermijnvisie te hanteren. Gezien de vergelijkbare initiële kosten voor structuren in asfalt en beton, maar de duidelijk lagere onderhoudskosten voor beton, komt de globale kost over de levensduur steeds in het voordeel van beton uit.

Een lange, onderhoudsarme levensduur betekent ook dat de tijd totdat bouwmaterialen nodig zijn voor nieuwbouw wordt verlengd. Na de sloop wordt het beton gebroken en gezeefd en opnieuw gebruikt als gerecycleerd granulaat bij de aanleg van de nieuwe weg, hetzij in de funderingslaag, hetzij ter vervanging van toeslagmateriaal in een nieuw betonmengsel voor het wegdek of lijnvormige elementen. Een lange levensduur en recycling zijn beide toepassingen van circulair bouwen. Ze sparen natuurlijke hulpbronnen en verminderen onvermijdelijke emissies bij de productie van bouwmaterialen.

Hedendaagse concepten van ontwerp en aanleg maken het ten slotte mogelijk om met betonverhardingen de rolgeluidemissies, de rolweerstand en het brandstofverbruik aanzienlijk te verminderen. Bovendien zorgen ze voor een slipvrij, niet-vervormbaar en helder oppervlak, met andere woorden een veilig wegdek.