Passerelle in cortenstaal optimaal ingebed in natuur

Het wordt in tweeën gesneden door de Kalkenvaart, een oude Scheldearm. Een passage via de Roerdompbrug is voor wandelaars en fietsers de enige manier om de rivier over te steken. De bouw van deze elegante cortenstaalconstructie kadert in de realisatie van het Sigmaplan, dat bescherming moet bieden tegen overstromingen van de Schelde en haar zijrivieren. 

Voor de bouw van de passerelle over de Kalkenvaart, een project dat gebonden was aan strikte budgettaire beperkingen, deed Natuur en Bos een beroep op de Design & Build-formule. Om een objectieve keuze te kunnen maken, raadpleegde het niet alleen vertegenwoordigers van de gemeentes Laarne en Wichelen, maar ook de partijen die de uitvoering van het Sigmaplan in goede banen leiden. Zij beoordeelden de dossiers van de inschrijvers op basis van diverse criteria: het ontwerp, duurzaamheid, integratie in de omgeving, techniciteit … Servais Engineering Architectural (SEA), dat nauw samenwerkte met Ateliers Melens-Dejardin en ook professor Arthur De Roover (UGent) opnam in het ontwerpteam, trok het laken naar zich toe. 

“Het ontwerp van de passerelle, die een overspanning van 25 m en een nuttige breedte van 3 m heeft, is gebaseerd op het principe dat elk element een structurele rol vervult”, vertelt Vincent Servais, oprichter en zaakvoerder van SEA. “Het is een lichte, functionele en minimalistische constructie. Ze bevat geen enkel ‘secundair’ element. De draagstructuur is in de leuning verwerkt door middel van een vakwerkstructuur met driehoekige elementen en een drukboog die hierdoor snijdt. Deze optimalisatie liet ons toe om aan een concurrentiële prijs te werken.” En om de Roerdompbrug een bijzondere uitstraling te geven … “Het design, dat op maat van dit project ontworpen is, is geïnspireerd op een andere passerelle die we een tiental jaar geleden gerealiseerd hebben in On (Jemelle)”, verduidelijkt Gérard Dejardin, zaakvoerder bij Ateliers Melens-Dejardin. 

De passerelle verkreeg haar unieke karakter ook dankzij het gebruik van cortenstaal. De roestbruine kleur zorgt ervoor dat de constructie naadloos opgaat in het landschap. Al bracht dit wel enkele specifieke uitdagingen met zich mee. Gérard Dejardin: «Cortenstaal is enkel beschikbaar in de vorm van vlakke platen. Er bestaan dus geen aangepaste cortenstaalprofielen, -liggers of -buizen. Bijgevolg moesten we de platen volledig op maat snijden. Gelukkig is cortenstaal in heel wat verschillende diktes verkrijgbaar.”  

Ateliers Melens-Dejardin en SEA werken regelmatig samen. Het bedrijf werd opgericht in 1932 en is gecertificeerd voor smeedwerk en de bouw van metalen draagstructuren. «We dragen geregeld ons steentje bij aan vooruitstrevende projecten: monumentale stalen trappen, inox klokkentorens, stalen daken met aparte vormen en uitzonderlijke afmetingen … We beschikken tevens over de nodige expertise op artistiek vlak. Zo realiseerden we in het verleden al imposante kunstwerken voor Bernar Venet en Arne Quinze, waardoor we ook naam maakten in het buitenland”, legt Gérard Dejardin uit.

Het werk in het atelier – voorbereiding, productie, assemblage en controle van de lasverbindingen door een erkende instelling – nam iets minder dan een half jaar in beslag en vergde circa achthonderd manuren. De staalstructuur weegt 11 ton en werd op 6 oktober 2020 geïnstalleerd, onder het goedkeurend oog van de bouwheer. Aangezien de wegen langs de Kalkenvaart behoorlijk smal zijn, was het geen sinecure om de passerelle op haar plaats te krijgen. De eerste wandelaars en fietsers die de Roerdompbrug overschreden, reageerden alvast enthousiast en verspreidden de blijde boodschap op de sociale media. Het hoeft niet te verwonderen dat de passerelle in een mum van tijd uitgroeide tot een hotspot voor natuurfotografen.