Stormvloedkering Nieuwpoort beschermt stad en hinterland

Zonder twijfel is de toekomstige stormvloedkering in Nieuwpoort één van de belangrijkste waterkerende bouwwerken in België. De stormvloedkering zal de noodzakelijke bescherming bieden aan de haven, de stad Nieuwpoort en haar hinterland. 

Herbosch-Kiere speelt sinds ruim honderd jaar een belangrijke rol in waterbouwkundige werken. Kristof De Scheerder: “Herbosch-Kiere is deel van de Eiffage Benelux Group, dat op haar beurt  tot Eiffage Frankrijk behoort, één van de grootste bouwaannemers in Europa. Onze voornaamste activiteiten bestaan uit de constructie van onder andere kaaimuren, bruggen, steigers en sluizen. Zo stonden wij mee in voor de realisatie van enkele noemenswaardige projecten zoals de havendam van Oostende, de Kieldrechtsluis aan de haven van Antwerpen, de nieuwe stuwsluis in Harelbeke en de Scheldekaaien in Antwerpen.”

Beweegbare stormvloedkering

Voor het project in Nieuwpoort werd de tijdelijke maatschap Herbosch-Kiere/Jan De Nul opgericht. Deze bouwt in opdracht van het agentschap MDK (Maritieme Dienstverlening en Kust) van de Vlaamse overheid een beweegbare stormvloedkering – beweegbare keringen in waterwegen, riviermondingen en zeearmen die in geval van extreem hoogwater sluiten – op de monding van de IJzer. De kering in Nieuwpoort is een beweegbare stalen constructie die in ‘parkeerstand’ verdiept ligt in een betonnen drempel op de bodem van de IJzer. Kristof De Scheerder: “Wanneer er een stormvloed voorspeld wordt kan de kering 90° gedraaid worden. Deze roteert rond twee gietstalen assen die aan beide landhoofden zijn verankerd. Voor het onderhoud kan deze nog eens 90° extra draaien, dus 180° in totaal. Zo wordt de goede werking ervan steeds gegarandeerd.”

1000-jarige storm

Stormvloeden vormen één van de belangrijkste natuurlijke dreigingen in de Noordzeeregio. De kusthavens zijn vandaag het meest bedreigd met overstromingsgevaar in geval van zwaar stormweer. Ook Nieuwpoort en haar hinterland zijn niet voorbereid op hoge waterstanden die met zware stormen gepaard gaan. Om de kust en het hinterland te beschermen tegen zware stormvloeden, keurde de Vlaamse regering in 2011 het Masterplan Kustveiligheid goed. Het agentschap MDK begon in datzelfde jaar aan de uitvoering van de maatregelen langs onze kust. Daarbij gaat men uit van het principe ‘zacht waar het kan, hard waar het moet’. Door zandsuppleties uit te voeren beoogt het agentschap zowel een veilige als een aantrekkelijke en natuurlijke kust.  

Op sommige plaatsen is bescherming door een breder en hoger strand onvoldoende of niet mogelijk. Daar worden extra maatregelen genomen zoals de bouw van een stormmuur, een golfdempende uitbouw, een bredere dijk of zoals in Nieuwpoort: een stormvloedkering. De bescherming door de stormvloedkering is al noodzakelijk bij stormenvloeden met een kans op voorkomen van eens in de 10 jaar. De stormvloedkering zal echter ook bescherming bieden tegen een 1000-jarige stormvloed. Dat is een zeer zware storm die statistisch gezien één keer in de duizend jaar kan voorkomen. Hierbij wordt rekening gehouden met een zeespiegelstijging van 80 cm tot het jaar 2100.

Bouwkuip

Een van de belangrijkste uitdagingen tot nu toe was de realisatie van de bouwkuip in zijn geheel. Kristof De Scheerder: “Om het landhoofd waar de gietstalen assen in verankerd worden te kunnen bouwen, dienden we eerst een droge bouwkuip te bouwen. Deze bouwkuip wordt op 10 m van de oever gebouwd en bestaat uit een combiwand (buispalen gecombineerd met damplanken). Ook dienden we steeds rekening te houden met het getij. Zo bewoog de bouwkuip mee met het getij en was er een belastingverschil tussen hoog- en laagtij. Vandaar dat we met vereffeningsluiken hebben gewerkt in de tussenplanken, zodoende bleef het waterpeil binnen en buiten de bouwkuip gelijk.”

Innovatieve baggertool

Om de grondproppen uit funderingspalen en de palen van de combiwand te halen, werd er specifiek voor deze werf een innovatieve baggertool ontwikkeld.  “De palen dienden leeggemaakt te worden tot een diepte van 26 m. De diameter van de funderingspalen meten 1,27 m en die van de combiwandpalen bedraagt 1,42 m. Hiervoor hebben we een baggerpomp met 2 cutterkoppen laten aanpassen zodat deze ook voor de kleinste diameter past”, legt Kristof De Scheerder verder uit.

Na een zomerstop werden de werken begin september terug aangevat. Kristof De Scheerder : “We zijn begonnen met het bouwen van de 18 m hoge wanden van het landhoofd op linkeroever. Deze werken zullen nog een zevental maanden in beslag nemen. Eens die afgewerkt zijn, kan een deel van de bouwkuip weggenomen worden en kan er gestart worden met de bouwkuip op rechteroever. Deze wordt een volledige kopie van de andere. De 2 bouwkuipen mochten niet tegelijkertijd uitgevoerd worden om een constante doorvaart van 35 meter breed te kunnen garanderen. Vandaar dat de fasering ook zo belangrijk is.”