Terugblik provinciale contactdagen 2022

De provinciale contactdagen van VLARIO 2022 hebben hun doel niet gemist. Meer dan 500 deelnemers in de verschillende provincies werden geïnformeerd over de nieuwste ontwikkelingen inzake diverse regelgevingen en technische ontwikkelingen. Onder andere de Blue Deal en circulariteit blijven hot topics in de sector en dat viel ook duidelijk te merken tijdens de contactdagen.

De Blue Deal is een ambitieus programma van de Vlaamse Regering dat werkt aan structurele oplossingen om waterschaarste en droogte te voorkomen. Het programma bevat meer dan 70 acties en 400 projecten. Door samen te werken, op verschillende fronten en met de focus op de uitvoering van projecten op terrein. Krista Decat, coördinator Blue Deal voor de coördinatiecommissie water (CIW) gaf per provincie een overzicht van de aanpak.

Met de Blue Deal slaat Vlaanderen de weg in van minder verharding, meer vernatting en maximaal circulair watergebruik. De deal zorgt voor een versnelling van investeringen in slim watergebruik, groenblauwe oplossingen en natte natuur. Daarbij zet de Blue Deal volop in op innovatieve partnerschappen. Ook stimuleert de Blue Deal innovatie door onderzoek, kennisdeling en de uitrol van slimme meetnetten en besturingen. Via tal van projectoproepen ondersteunt de Blue Deal ondernemingen, verenigingen, landbouwers, kennisinstellingen en burgers om samen meer water te infiltreren, water langer vast te houden of zuiniger met water om te gaan. Met de Blue Deal zet de Vlaamse Overheid ook in op een betere regelgeving en een betere toepassing ervan. Dit door drempels in regelgeving weg te werken, bijvoorbeeld rond het hergebruik van water en door beleidsinstrumenten te verbeteren zoals de watertoets, hemelwaterplannen, wateraudits ….

Op 15 juli 2022 gaf de Vlaamse Regering haar eerste principiële goedkeuring voor een nieuwe Gewestelijke Stedenbouwkundige verordening Hemelwater (GSV Hemelwater). Tijdens de contactdagen werden de wijzigingen van deze versie toegelicht. De nodige adviezen werden ingewonnen en in september ging de tekst in openbaar onderzoek voor de burger. Er zijn hierop heel wat opmerkingen binnen gekomen bij het departement Omgeving van de Vlaamse overheid. Deze opmerkingen worden verwerkt in november en hierna volgt een tweede goedkeuring door de Vlaamse Regering, het advies van de Raad van State en dan een definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering. Men streeft ernaar dat de nieuwe GSV Hemelwater begin 2024 in voege kan treden.

Gemeentebesturen willen een stok achter de deur om hun inwoners er toe aan te zetten correct af te koppelen. Vaak wordt voor een belasting gekozen omdat deze administratief eenvoudig kan worden toegepast. Maar is dit de juiste weg? Het Agentschap Binnenlands Bestuur heeft aangegeven dat de handhaving niet meer kan gebeuren via een belastingreglement dat momenteel toegepast wordt door vele gemeenten. Tegen de nieuwe legislatuur in 2025 mag dit belastingreglement dus niet meer hernieuwd worden. Er wordt nu verder gekeken naar de piste van GAS-boetes samen met de werkgroep gemeenten van VLARIO.

Op gemeentelijk niveau kan men afhankelijk van de problematiek en doelstellingen in het hemelwater- en droogteplan strengere regels en voorwaarden opleggen. Hiervoor kan je een gemeentelijk reglement opmaken en ervoor zorgen dat nieuwe projecten en/of renovaties klimaatrobuust zijn. Tijdens de contactdagen werden er enkele voorbeelden gegeven vanuit de lokale besturen om het belang en meerwaarde van zulk reglement te duiden en collega’s te inspireren.

In het Vlaams Regeerakkoord wordt de nodige aandacht geschonken aan circulaire economie. Het einddoel is dat alleen nog producten worden gebruikt die circulair worden beschouwd en uiteraard worden beoordeeld vanuit objectieve criteria. Hiervoor wordt een PCR opgemaakt. Dit zijn een reeks voorschriften, eisen en richtsnoeren voor de ontwikkeling van milieuproductverklaringen (EPD’s) voor een of meer productcategorieën. Dit dient bijgevolg ook voorgeschreven te worden in bestekken. Tijdens de contactdagen werd de aanpak van de PCR’s besproken voor rioleringen.

Eind vorig jaar werd door VMM een nieuwe blauwdruk ter beschikking gesteld voor de opmaak van hemelwater- en droogteplannen. Via de opmaak van een hemelwater- en droogteplan wordt een integrale visie uitgewerkt over waar en hoe men het water in een gebied zoveel mogelijk ter plaatse kan houden/hergebruiken, infiltreren, bufferen en pas als laatste stap vertraagd afvoeren. Als een gemeente nog watergerelateerde subsidies wil ontvangen vanaf 2024 is het hebben van zo een hemelwater- en droogteplan verplicht.

Pidpa, Farys, Fluvius en Aquafin gaven toelichting over hun aanpak met deze nieuwe blauwdruk en het actualiseren van de reeds bestaande hemelwaterplannen. Echter zijn er nog enkele praktische vragen waar we eerstdaags een antwoord op mogen verwachten.