Uitvoeringscertificatie afschermende constructies voor wegen klaar voor lancering

Een van de gekozen testcases is het installeren en herstellen van afschermende constructies voor wegen. “De kwaliteit van producten kan op zich uitstekend zijn, maar als ze niet goed geïnstalleerd en/of onderhouden worden, komen hun werking en de algemene veiligheid in het gedrang. Via uitvoeringscertificatie hopen we dat te vermijden”, klinkt het.

Uitvoeringscertificatie is een ‘hot item’ in de wegenbouw- en infrastructuursector. Het concept werd in het leven geroepen op initiatief van verschillende stakeholders, waaronder AWV, VLARIO, Infrabel, Farys, SPW, BFAW en Bouwunie. Als onafhankelijke controle- en certificatie-instelling kreeg COPRO de taak om alle ideeën, wensen en eisen in een concrete vorm te gieten en het systeem op punt te stellen. “We waren zelf ook vragende partij omdat we tevens de productcertificatie in goede banen leiden en beseffen dat ook een perfecte uitvoering noodzakelijk is om tot een goed eindresultaat te komen. Via uitvoeringscertificatie kunnen we de cirkel dus helemaal rond maken”, vertellen Ruben Verbeke en Kim Vandenhoeke van COPRO. “In klassieke openbare aanbestedingen is de prijs het doorslaggevende criterium om een werk toe te wijzen en is het niet altijd evident om de kwaliteit te waarborgen. Heel wat opdrachtgevers hadden dan ook nood aan een andere benadering. Dankzij uitvoeringscertificatie kunnen ze er voortaan zeker van zijn dat aannemers bepaalde procedures volgen om het vereiste kwaliteitsniveau te handhaven, wat ook door COPRO gecontroleerd zal worden. Aannemers die aan de vooropgestelde eisen voldoen, krijgen een certificaat en kunnen dat aantonen door gebruik te maken van het COPRO.EXE-keurmerk, dat in zekere zin ook als een ‘kwaliteitslabel’ fungeert.”

Het COPRO.EXE-keurmerk is al van toepassing op de afvoer van teerhoudend asfalt, maar wordt momenteel volop uitgebreid naar andere specifieke uitvoeringen, waaronder afschermende constructies voor wegen. “Het gaat om zeer specifieke toepassingen (geleideconstructies, beginconstructies, obstakelbeveiligers, motorplanken …) die onderworpen zijn aan een dito normering. Een kwalitatieve uitvoering kan in dit geval letterlijk over leven of dood beslissen, dus een uitvoeringscertificatie voor afschermende constructies is allerminst een overbodige luxe”, benadrukken Ruben Verbeke en Kim Vandenhoeke. “Op basis van de aanbevelingen van een adviesraad met vertegenwoordigers van opdrachtgevers, gebruikers, uitvoerders en experten zijn de eisen waaraan een kwalitatieve uitvoering moet voldoen in een Technisch Voorschrift (PTV) gegoten en is er een Bijzonder Reglement (BRS) uitgewerkt met regels die de certificaathouders moeten volgen. De gecertificeerde uitvoerders zullen niet alleen zelf controles moeten uitvoeren, maar zullen ook onderworpen worden aan periodieke werfinspecties door COPRO-deskundigen. Het uitgangspunt is dat afschermende constructies dezelfde prestatie-eigenschappen moeten kunnen voorleggen als in de labo-omgeving waar ze voordien getest zijn. Voorbeelden van belangrijke aandachtspunten zijn correct materiaalgebruik, adequate bout- en moerverbindingen, conformiteit qua installatiehoogte enzovoort.”

Uitvoeringscertificatie voor afschermende constructies voor wegen wordt al sinds 2019 vermeld in het Standaardbestek 250. Opdrachtgevers kunnen dus eisen dat bepaalde werken worden uitgevoerd door een aannemer met een uitvoeringscertificaat, zodat ze verzekerd zijn van kwalitatieve plaatsing en onderhoud. “Een belangrijke stap vooruit”, vindt Erik De Bisschop, adviseur weguitrusting bij AWV. “Overbodige gaten, planken die niet correct verbonden zijn, overgangsconstructies die niet goed aangesloten zijn, wapeningen in betonstructuren die te wensen overlaten, toepassingen die niet zijn afgestemd op de bodemkarakteristieken …: het zijn euvels die absoluut te vermijden zijn met het oog op de verkeersveiligheid. We vinden het dan ook belangrijk om aannemers te responsabiliseren en te stimuleren om kwalitatief werk te leveren. In dit opzicht hebben we met de uitvoeringscertificatie een zeer waardevolle troef in handen.
De PTV’s voor afschermende constructies in staal en prefabbeton zijn klaar, maar op de PTV voor afschermende constructies in ter plaatse gestort beton is het nog even wachten. Vandaar dat we aannemers nog wat respijt geven om het COPRO.EXE-keurmerk te behalen. Pas in 2021 zullen we het bezit van een uitvoeringscertificaat expliciet opleggen in het kader van wegenbouw- en infrastructuurwerken.”

Kortom: het systeem van uitvoeringscertificatie voor afschermende constructies voor wegen is uitgebreid bestudeerd, kwam tot stand in consensus met de sector en is klaar voor lancering. Een van de vele aannemers die op korte termijn het COPRO.EXE-keurmerk hoopt te verwerven, is WG-Aannemingen, dat zich onder meer toespitst op het plaatsen van tijdelijke prefabbetonnen SafetyBlocs bij wegenwerken. “De introductie van de uitvoeringscertificatie is een zeer positieve zaak”, vindt zaakvoerder Wim Gillis. “Het is een erkenning voor aannemers die goed werk leveren en dus een ideaal middel om het kaf van het koren te scheiden. Ik zetelde zelf ook in de voorbereidende adviesraad, waarbij me opviel dat er aandachtig geluisterd werd naar de aanbevelingen van aannemers om het effectief haalbaar en werkbaar te maken. Er is uitstekend samengewerkt om een gulden middenweg te vinden voor controlerende én uitvoerende partijen, met het bevorderen van de uitvoeringskwaliteit en de verkeersveiligheid als gezamenlijke doelstelling. We hebben dus niet getwijfeld en hebben de procedure voor het verkrijgen van het COPRO.EXE-keurmerk meteen opgestart!”

Ook David De Saedeleer, zaakvoerder van DESAMI, woonde de vergaderingen van de adviesraad bij. Zijn firma is gespecialiseerd in de fabricage en installatie van metalen vangrails. Voor hem is het de logica zelve dat COPRO voortaan ook de laatste stap van het volledige proces in goede banen zal leiden, nadat het ook al de gebruikelijke crashtests gevalideerd had en de kwaliteit van de producten an sich geverifieerd had. “COPRO beschikt over objectieve expertise, die het op deze manier optimaal kan benutten om de kwaliteit van de installatie van afschermende constructies voor wegen verder te verbeteren. Los van de garantie dat onze vangrails adequaat geplaatst worden en dat ze de veiligheid dus op een waterdichte manier verzekeren, zullen we dankzij het uitvoeringscertificaat ook veel beter gewapend zijn tegen eventuele juridische betwistingen. De kleine meerkost om het COPRO.EXE-keurmerk te verkrijgen, weegt niet op tegen het feit dat we er mensenlevens mee kunnen redden. Zodra de procedure helemaal op punt staat, dien ik onze aanvraag in. Sterker nog: we hebben intern al een aanvullende procedure op poten gezet om de administratieve opvolging binnenkort te kunnen stroomlijnen. Ons personeel zal er dus helemaal klaar voor zijn wanneer het nodig is!”