Watertruck+ innoveert binnenvaarttransport met flexibel inzetbare duwbakken

Vlaanderen kent een dicht netwerk van waterwegen en maar liefst 80 % van de bedrijven ligt op minder dan 10 km van een bevaarbare waterweg. Een enorm potentieel voor de binnenvaart dus, maar een dat de nodige innovatie en investeringen vereist. Daarom werd Watertruck+ ontwikkeld: een flexibel, efficiënt en economisch vaarconcept van duwbakken, om op de kleinere of – aan elkaar gekoppeld – op grotere waterwegen te varen. Het vaarconcept werd gerealiseerd dankzij een publiek-private samenwerking met als partners Group De Cloedt, Groep André Celis, Antwerp Management School en De Vlaams Waterweg nv, met steun van INEA (Innovation and Network Executive Agency) en Europa. Wij spraken erover met Dominique Van Hecke, algemeen directeur van De Vlaamse Waterweg nv en voorzitter van de raad van bestuur van Watertruck+.

Kan je ons in een notendop vertellen wat Watertruck+ precies is?
Dominique Van Hecke: “Watertruck+ is een Europees project met een innovatief concept voor het vervoer van goederen over de kleinere waterwegen of aan elkaar gekoppeld op de grote waterwegen. Eén van de doelstellingen binnen het Watertruck+ project is de kleine binnenvaartvloot te versterken en te laten groeien. Daarom werd een nieuw vaartuig ontwikkeld: een duwbak, specifiek voor kleine waterwegen, die zowel bulk, pallets als containers kan vervoeren. De duwbakken worden geproduceerd volgens een standaard design dat kan aangepast worden aan de noden van de klant. Dat maakt ze snel en flexibel inzetbaar en zorgt onder andere voor een kortere doorlooptijd.”

Welke voordelen zijn er nog aan Watertruck+?
Dominique Van Hecke: “Watertruck+ verbindt de kleinere waterwegen met het TENT-netwerk. Dit zorgt voor maximale flexibiliteit én maximale regionale dekking. De duwbakken zijn speciaal gebouwd om zelfvarend op de kleine waterwegen lading op te halen en daarna gekoppeld met andere duwbakken en geduwd door een duwboot, hun reis verder te zetten naar hun bestemming. Door het aan- en afkoppelen van de duwbakken ontstaan er nieuwe logistieke concepten op het water, te vergelijken met vrachtwagens of trucks. Vandaar ook de naam ‘Watertruck’. Er werd ook aandacht geschonken aan efficiënt en economisch varen, zowel naar bouw als naar motorisatie van de duwbakken.

Waarom was er nood aaneen dergelijk project?
Dominique Van Hecke: “Wegen slibben dicht en files worden alsmaar langer. De binnenvaart is in heel veel gevallen een vlot, veilig en duurzaam alternatief voor wegvervoer. Daarom hebben Vlaanderen en Europa de ambitie om het vervoer over waterwegen te versterken. Het potentieel op de kleine waterwegen wordt geraamd op drie miljoen ton! Om dit potentieel aan te boren moeten we inzetten op nieuwe logistieke concepten.”

Wanneer ontstond het idee voor dit ambitieuze project concreet?
Dominique Van Hecke: “Het Watertruck+ project startte in 2014 en doorliep verschillende fasen, van research en tests met schaalmodellen tot geleidelijke invoering van dit concept dat in 2020 werd afgerond met 18 operationele duwbakken. Tijdens de pilootfase leerden we hoe we het ontwerp konden optimaliseren in termen van functionaliteit en kosten, en wat de exacte operationele voordelen zijn. Vervolgens zijn we gaan kijken naar nieuwe logistieke concepten om de efficiëntie nog op te voeren. Zo zijn vier van de achttien duwbakken zodanig uitgerust dat ze zelfvarend zijn. De overige duwbakken hebben enkel een boegschroef of zijn niet gemotoriseerd en dienen voortgeduwd te worden door een duwboot.”

Wat is het doel van het project, nu jullie daarin zijn geslaagd?
Dominique Van Hecke: “Rekening houdend met de uitdagingen van de sector en de learnings uit de resultaten van de pilots, is het hoofddoel van Watertruck+ om de geleidelijke invoering van het concept op grote schaal door te drijven. Voor 2021 mikken we al meteen op 6.000 minder vrachtwagenritten op de weg.”

Op welke manier toont Watertruck+ vandaag al zijn meerwaarde?
Dominique Van Hecke: “Het project is in 2021 al meteen goed voor een modal shift van 120.000 ton goederen. Watertrucks zijn een waardevolle aanvulling op de bestaande vloot in Vlaanderen, omdat ze nieuwe vervoersstromen creëren of bestaande vervoersstromen over de weg kunnen overnemen. Zo zet de André Celis Group haar watertruckbakken in voor de bevoorrading van haar bouwstoffendepot langs het kanaal Leuven-Dijle en voor het vervoer van afval voor het bedrijf AC Recycling. Groep De Cloedt zet haar vloot van de Watertrucks hoofdzakelijk in voor het vervoer van grond van Diksmuide naar Oostende. Ook bij Bioterra in Genk worden de Watertruckbakken ingezet voor het vervoer van gronden langs het Albertkanaal.

Moeten er nog verdere stappen genomen worden in de projectontwikkeling?
Dominique Van Hecke: “Het is nu vooral zaak om het Watertruck+ concept verder te promoten én aandacht en middelen te blijven investeren in de kleine waterwegen. Ik ben ervan overtuigd dat dankzij Watertruck+ in de toekomst meer bedrijven de waterweg zullen benutten voor hun transporten en dat is een goede zaak voor ons allemaal.”