Vrachtwagens die elektriciteit afnemen van bovenleidingen op de snelweg zijn ook voor Vlaanderen een manier om vrachtvervoer over de weg onafhankelijk te maken van fossiele brandstoffen. Dat blijkt uit de tussentijdse resultaten van het VIL-project Logibat, waaraan 30 bedrijven deelnemen. Onderzoek uitgevoerd door VIL-partner UA toont aan dat elke euro die vandaag in deze klimaatoplossing geïnvesteerd wordt, tot 8,3 euro kan opleveren over een periode van 20 jaar.

Zogenaamde Catenary Electric Road Systems (ERS), vrachtwagens die uitgerust zijn met een pantograaf zoals een trein of een tram, maken het niet alleen mogelijk om emissievrij te rijden onder bovenleidingen, maar tegelijk kunnen de vrachtwagenbatterijen al rijdend opladen. Op die manier bieden ze een mogelijke aanvulling op vaste oplaadpunten voor vrachtwagens op depots en langs snelwegen.

Door de spectaculaire ontwikkeling van batterijtechnologie kan de batterij-elektrische vrachtwagen op de weg een kostenefficiënte en substantiële bijdrage leveren. Bovendien dwingt de steeds strengere regelgeving en de toenemende druk tot verduurzaming de logistieke sector tot nadenken. “In het project Logibat onderzoekt VIL wat de operationele en economische voorwaarden zijn om batterij-elektrisch transport haalbaar te maken en wat de vereisten zijn om een landelijk dekkend laadnetwerk uit te rollen, zowel bij verladers en depots als op (semi)publieke stopplaatsen”, aldus Sophie Delannoy, projectleider bij VIL

Voor de uitrol van een landelijk dekkend laadnetwerk voor vrachtwagens kan ERS daarbij een deel van de oplossing zijn. Transporteconoom Raimonds Aronietis van UA ontwikkelde hiervoor een rekenmodel specifiek voor Vlaanderen. Dit model houdt rekening met o.a. de schikking van het wegennet, de spreiding van logistieke knooppunten en bedrijventerreinen, de verkeersvolumes op de Vlaamse snelwegen, de performantie van de verschillende voertuigtechnologieën en hun economische kenmerken, de bouwkosten voor een systeem van bovenleidingen, energieprijzen en dergelijke meer.

“De investering voor een uitgebreide dekking in Vlaanderen bedraagt minder dan 2 miljard. Dat klinkt veel, maar is met 0.8% van het BBP in Vlaanderen redelijk bescheiden”, aldus Raimonds Aronietis van UA. 

Het netwerk zal ook veel voordeel halen uit het gebruik door internationaal vrachtverkeer. Het kan een winstgevende manier zijn om vracht over de weg de decarboniseren, zowel voor de transporteurs als voor de operator van het netwerk. Dit omwille van de lagere energie- en investeringskosten in vergelijking met diesel en andere alternatieve technologieën. De lagere investeringskost is het gevolg van de mogelijkheid om vrachtwagens met minder omvangrijke batterijpakketten uit te rusten in vergelijking met traditionele batterij-elektrische vrachtwagens. De berekeningen tonen aan dat bij een brede uitrol van een netwerk van bovenleidingen zelfs met de kleinste batterijcapaciteit van 100 kWh quasi alle industriële sites in Vlaanderen bereikbaar blijven.

Siemens Mobility, een van de deelnemende bedrijven, wil graag concreet aan de slag kunnen gaan met deze resultaten. 

“Wij zijn als technologiebedrijf met een grote traditie in de elektrificatie van spoorvervoer al meer dan 10 jaar bezig met de ontwikkeling van ‘eHighways’. We hebben al veel kunnen leren uit tests op Duitse snelwegen en uit onderzoek in onder meer het Verenigd Koninkrijk, Canada en Zweden. We zijn tevreden dat ‘eHighways’ nu ook in Vlaanderen duidelijk haalbaar en rendabel blijken. Onze buurlanden zien deze oplossing als een manier om vrachtverkeer klimaat-vriendelijker te maken. In Duitsland zijn al enkele grote projecten ontwikkeld en in onder meer Nederland, Frankrijk en het VK wordt dit grondig bekeken. We hopen dat Vlaanderen de boot niet mist. Vandaag kan al op zoek gegaan worden naar de meeste geschikte trajecten voor gelijkaardige projecten, bijvoorbeeld in de omgeving van onze havens”, zegt Pol Caby, CEO van Siemens Mobility NV.