De werken aan de twee nieuwe sluizen in natuurgebied De Bunt in Hamme zijn in een eindfase beland. In opdracht van De Vlaamse Waterweg ontfermt specialist Herbosch-Kiere zich over de werken. Nadat in een eerste fase een ringdijk werd gerealiseerd, wordt momenteel de laatste hand gelegd aan de bouw van de in- en uitwateringssluis in de Durmedijk. “Bij hoge waterstanden die tot calamiteiten kunnen leiden, kunnen de sluizen gericht opengesteld worden zodat water gecontroleerd binnenstroomt op het terrein”, aldus Stefaan Dhooghe, hoofdwerfleider bij Herbosch-Kiere.
De recente zware overstromingen indachtig, zijn de werken aan De Bunt een noodzaak in de strijd tegen wateroverlast in de buurt. Stefaan Dhooghe: “Hoge waterstanden gedurende een lange tijd kunnen dijken doen barsten, met grote overstromingen als gevolg. Dat is ook in Hamme het geval. Je kan de dijken niet blijven verhogen en verbreden omdat je dan steeds dichter bij bewoond gebied komt. Daarom werd er geopteerd om strategisch op twee plaatsen een sluis te voorzien. Bij hoge waterstanden die tot calamiteiten kunnen leiden, kunnen de sluizen gericht opengesteld worden zodat water gecontroleerd binnenstroomt op het terrein, afgezet door de ringdijk. Het binnengestroomde water kan dan dagen of weken bezinken tot de waterstanden weer een normaal peil bereikt hebben. Vervolgens wordt het terrein weer ontwaterd. Dat is dus een voorbeeld van een gecontroleerd overstromingsgebied (GOG).”
De Bunt zal dus rivierwater opvangen, en zo de Schelde- en Durmevallei beter beschermen tegen wateroverlast. Tegelijk zal er unieke zoetwatergetijdennatuur tot ontwikkeling komen. Het gebied fungeert zo als klimaatbuffer. De eerste fase van de werken is al een tijdje klaar: rond het natuurgebied werd een ringdijk aangelegd die de achterliggende gebieden beschermt tegen wateroverlast wanneer De Bunt in werking zal treden als overstromingsgebied. Stefaan Dhooghe: “De ringdijk is volledig klaar, behalve uiteraard op de plaats waar wij nog op het terrein moeten komen. Wanneer wij volledig klaar zijn met onze werken, wordt het laatste stuk van de ringdijk nog dichtgemaakt.”
In een tweede fase moesten twee sluizen gerealiseerd worden: een uitwateringssluis in de Scheldedijk en een in- en uitwateringssluis in de Durmedijk. Beide sluizen worden geïntegreerd in de bestaande dijk. Deze werken luidden een nieuwe fase in van de transformatie van het gebied tot een gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij. Stefaan Dhooghe: “De zuidsluis mondt uit in de Schelde. Dat betekent dat wij daar gedurende de constructie van de sluis continu rekening moesten houden met de getijden van de Schelde. Wat de bouw betreft, werkten we dus deels nat in de Schelde en deels droog op het land. Daar kwamen dan ook de nodige uitdagingen bij kijken. De noordsluis daarentegen wordt gerealiseerd met de bedoeling water aan te sluiten op de Durme. Deze sluis werd op een normale manier in den droge gebouwd, in een bouwput voorzien van bemaling.”
Langs de in- en uitwateringssluis stroomt tweemaal per dag op het ritme van het getij rivierwater in en uit het gebied. Zo ontwikkelen zich in De Bunt slikken en schorren met riet en wilgenvloedbos. “Niet alleen uitvoeringstechnisch is dit voor ons een zeer interessant project, ook het milieuaspect maakt de opdracht bijzonder. Klimaatveranderingen, langdurige hoge/lage grondwaterstanden, overstromingsgevaar … zijn stuk voor stuk actuele thema’s. En deze ingrepen dragen zeker bij tot een oplossing voor deze problemen. Wanneer water wordt binnengelaten, zal het grondwaterpeil stijgen. Vroeger leefde het idee dat iedere gevallen druppel zo snel mogelijk moest afgevoerd worden richting waterlopen en de zee. Nu proberen we iedere druppel te laten doordringen in de grond. Wanneer de terreinen langere periodes onder water staan, zal dat ook een positief effect hebben op de biodiversiteit in het natuurgebied. En ook dat is een uitstekende zaak.”
Voor Herbosch-Kiere is dit een project dat op het lijf geschreven is. Projecten met een hoge technische moeilijkheidsgraad of een logistiek probleem worden door een eigen studiedienst onder de loep genomen en voorzien van een veilige, innovatieve en technisch economische oplossing. “Dit zijn opdrachten die wij tot in de puntjes beheren. Ook dit project zullen we prima afronden. De Zuidsluis is ondertussen afgewerkt en operationeel, het fiets- en voetgangersverkeer kan weer veilig zijn weg verderzetten over het nieuw aangelegde jaagpad. Momenteel zitten we in een eindfase qua betonwerken aangaande de Noordsluis, met daarna nog onder andere de realisatie van de toegangsgeul bekleed met schanskorven en de montage van de terugslagkleppen, krooshekken en de verticale wandafsluiters”, besluit Stefaan Dhooghe.