Vermijd onnodige kosten en vertraging dankzij een grondige ondergrondse screening

De exacte positie en diepteligging van ondergrondse kabels, leidingen en structuren is vaak niet of onvolledig gedocumenteerd. Om schade aan ondergrondse infrastructuur op een site te voorkomen is het cruciaal om  over voldoende informatie van de ondergrond te beschikken. Door een betrouwbare screening van uw site worden de veiligheidsrisico’s drastisch verminderd, kunnen er onnodige kosten worden bespaard en wordt vertraging van het werkproces vermeden. Geosonda biedt een selectie van detectie-instrumenten aan voor de lokalisatie van nutsvoorzieningen en de positiebepaling van leidingen en structuren.

Om zowel gekende als ongekende leidingen te lokaliseren wordt een grondradaronderzoek uitgevoerd. “Tijdens de uitvoering van dit geofysisch, non-invasief onderzoek worden er vanaf het maaiveld radiosignalen de bodem ingestuurd en terug opgevangen door een grondradar of GPR (Ground penetrating radar)”, verduidelijkt Michiel Vanhecke, projectmanager bij Geosonda. “Door de reistijd tussen het verzenden en het ontvangen van het weerkaatste signaal te berekenen, wordt de positie (XYZ) van bodemvreemde objecten bepaald. Het voordeel van een scan aan de hand van een grondradar, in vergelijking met de traditionele leidingdetectoren, is dat ook niet-stroomvoerende kabels, plastic leidingen en diepere structuren kunnen opgespoord worden zoals massieven, funderingen, tanks …”

Indien er KLIP-plannen beschikbaar zijn en bovengrondse putdeksels aanwezig zijn, kunnen de GPR-resultaten hieraan gelinkt worden. De sterkte van het opgevangen signaal geeft een indicatie over het type materiaal in de bodem (ferromagnetisch materiaal, plastic, betonstructuur …). Maar vaak zijn er geen KLIP-plannen aanwezig, bijvoorbeeld in een private ruimte, en is een grondradaronderzoek de meest geschikte techniek om info te krijgen over wat er onder onze voeten in de bodem aanwezig is.

Voor een wegenisproject in Roeselare moesten manuele boringen in functie van milieuhygiënische staalname ingepland worden in een stadscontext waar zich een cluster van leidingen bevindt. Michiel Vanhecke: “De resultaten van het GPR-onderzoek werden in horizontale dwarsdoorsnedes per 10 cm gevisualiseerd zoals weergegeven op de afbeelding, die 6 doorsnedes toont op verschillende dieptes waarbij we de leidingen zien verschijnen en verdwijnen naarmate we dieper in de bodem kijken. Op basis van deze informatie kan er een veilige uitvoering van het grondonderzoek gegarandeerd worden en wordt er schade aan ondergrondse infrastructuur vermeden. 

Voorafgaand aan de bouw van een fietsbrug in Diepenbeek, in opdracht van de provincie Limburg, moest de exacte positie van nutsleidingen, die zich in het projectgebied situeren, gekend zijn. Michiel Vanhecke: “Binnen deze vraagstelling wordt er een gecombineerd onderzoek door middel van GPR en proefsleuven uitgevoerd. Het GPR-onderzoek geeft een indicatie van de locatie waar de sleuven moeten aangelegd worden zodat de omvang van de bodemingreep tot het minimum wordt beperkt. Tijdens de aanleg van de sleuven worden de leidingen opgemeten door middel van een RTK-DGPS in functie van een hoge nauwkeurigheid. Daarnaast wordt het type en de diameter van de leiding geregistreerd en, indien mogelijk, gecorreleerd met de beschikbare informatie uit de KLIP-plannen.”

Afbeelding1-1 (links) & Afbeelding1-2 (rechts): Voorafgaand aan de bouw van een fietsbrug in Diepenbeek, in opdracht van de provincie Limburg, moest de exacte positie van nutsleidingen, die zich in het projectgebied situeren, gekend zijn. Links een horizontale dwarsdoorsnede van het GPR-onderzoek waarbij de aanwezigheid van drie lineaire objecten in het geel/rood worden gevisualiseerd tegenover de onverstoorde bodem (blauw). Rechts de werkelijke situatie na validatie. De resultaten komen overeen met de GPR-resultaten.

“Naast de horizontale dwarsdoorsnedes willen we onze klanten visualisaties van de gedetecteerde leidingen aanbieden om de aard, het type en de superpositie van leidingen beter te begrijpen. Daarnaast kunnen de GPR-resultaten meteen op het terrein gevisualiseerd worden door middel van Augmented Reality waarbij de echte wereld versterkt wordt met computergegenereerde informatie op een interactieve manier”, besluit Michiel Vanhecke. 

Geofysisch onderzoek in geotechniek
Naast grondradaronderzoek, waarbij gebruik wordt gemaakt van radiogolven, bestaan er nog tal van geofysische technieken die het mogelijk maken om op en non-invasieve manier informatie te verzamelen over de bodem. Zo laten elektromagnetische metingen toe om de bodemopbouw te karakteriseren door de geleidbaarheid van de bodemlagen te meten en tevens bodemvreemde objecten te lokaliseren. Door middel van weerstandsmetingen (resistiviteit) en seismische metingen (geluidsgolven) wordt de diepere geologie gekarteerd. 

Elektromagnetische inductie (EMI) is op zijn beurt een techniek waarmee de elektrische geleidbaarheid en de magnetische gevoeligheid (susceptibiliteit) van een of meerdere bodemvolumes wordt gemeten. Het klei-, vochten organisch gehalte alsook de zoutfractie in de bodem resulteren in een verschillende geleidbaarheid. Tenslotte zijn microgravimetrische metingen nuttig om bodemdichtheidsafwijkingen ten gevolge van karstfenomenen of ontginningen te lokaliseren.