‘Assetmanagement’ als ideale tool voor riool- en infrastructuurbeheer

De provinciale contactdagen van overlegplatform Vlario hebben in 2018 hun doel niet gemist. Meer dan 500 deelnemers in de verschillende provincies werden ondergedompeld in recente technische ontwikkelingen en nieuwe regelgevingen. Ook asset management en langetermijnplanning voor zowel onder- als bovenbouw werden uitgebreid belicht. “Een duidelijke levenscyclusplanning op lange termijn voor onderbouw is ook uiterst handig voor bovenbouw. En omgekeerd”, klinkt het.

Nieuwe regelgevingen rond grondverzet, de omgevingsvergunning en het archeologiedecreet, technische ontwikkelingen op het vlak van infiltratievoorzieningen en werfproeven, en uiteenzettingen over veiligheid, ‘slechte grond’ en het nut van assetmanagement. Er viel het voorbije jaar weer heel wat info te vergaren tijdens de provinciale contactdagen van Vlario, het overlegplatform & kenniscentrum voor rioleringen- en afvalwaterzuiveringssector in Vlaanderen. Grond/Weg/Waterbouw ging in december een kijkje nemen in Heusden-Zolder en kwam onder andere heel wat te weten over het belang van assetmanagement in zowel boven- als onderbouw.

Via algoritmes worden de gebreken in de wegen vastgesteld en geanalyseerd. Zoals hier in Scherpenheuvel-Zichem.

Gedetailleerde levenscyclusplanning
In 2018 startte de Vlaamse waterzuiveraar Aquafin een twee jaar durende studie die het beheer van de verschillende installaties duidelijk en voor een lange termijn in kaart moet brengen. “De studie omvat vier grote facetten”, vertelt Danny Verhulst, verantwoordelijk voor het netwerkbeheer bij Aquafin. “In 2018 werden de pompinstallaties en het slibverwerkingsgedeelte van de zuiveringsinstallaties geanalyseerd en in 2019 worden dezelfde studies nog eens uitgevoerd op de leidingen en de waterleiding van onze zuiveringsinstallaties. Op die manier komen we tot een zeer gedetailleerde levenscyclusplanning.”

Samenwerken op alle niveaus
Het rioleringslandschap is in Vlaanderen zeer versnipperd. Tientallen actoren met verschillende expertiseniveaus moeten samenwerken om tot een optimale rioleringsinfrastructuur te komen, wat vertragend werkt en niet het meest kostenefficiënt is. Om voldoende snel wezenlijke stappen te kunnen zetten is volgens Aquafin in de eerste plaats een sterkere link tussen de lokale en gewestelijke afvalwaterinfrastructuur nodig. Danny Verhulst: “Tegelijkertijd is samenwerken cruciaal. Alle actoren, op alle niveaus, moeten elkaar vinden in dit verhaal. Zodat op dezelfde en vooral op de juiste momenten ingegrepen kan worden. En daarvoor zijn Lange Termijn Asset Plannen, LATP’s zoals wij ze noemen, een uitermate geschikte tool.”

Nico Bergmans, schepen in Scherpenheuvel-Zichem, sprak tijdens de Vlario contactdagen over assetmanagement in zijn gemeente aangaande de weginfrastructuur.

Onderhoudskalender
Assetmanagement is een modieuze term die in verschillende sectoren ingeburgerd is. “En vaak komt het op hetzelfde neer, namelijk een optimum zoeken tussen drie pijlers: kosten, risico’s en prestaties”, aldus Danny Verhulst. “Het beoogde resultaat is een methodiek voor de bepaling van de theoretisch optimale interventiemomenten (inspectie, onderhoud, vervanging,…) en de nodige budgettering ervan, voor de verschillende componenten van de rioolinfrastructuur. Op deze manier wordt een transitie gemaakt naar een assetmanagementplan, waarbij ook rekening wordt gehouden met conditiemonitoring en het regulerend kader, zodat ingrepen beter op elkaar worden afgestemd en onnodige kosten worden vermeden. Zo krijg je een onderhoudskalender die tot 25 jaar in de toekomst kan kijken. Dat lijkt ver, maar het is zowat de enige oplossing om het goed te budgetteren en betaalbaar te kunnen houden.” 

Nuttig voor bovenbouw
Als Danny Verhulst aan samenwerken denkt, dan denkt hij ook aan de bovenbouw. “Onze LATP’s kan je op de onderhoudsplannen van de bovenbouw leggen zodat werken samen uitgevoerd kunnen worden, wat wederom kostenbesparend werkt”, klinkt het. In de gemeente Scherpenheuvel-Zichem werd de boodschap alvast begrepen. “Wij willen vooruit plannen en hebben daarom een proefproject uitgevoerd waarin de assetmanagementprincipes werden toegepast op 100 km van de in totaal 300 km van onze weginfrastructuur”, vertelt Nico Bergmans, schepen van onder andere stedenbouw, openbare werken en nutsvoorzieningen.

Meer dan 500 deelnemers in de verschillende provincies werden tijdens de Vlario contactdagen in 2018 ondergedompeld in recente technische ontwikkelingen en nieuwe regelgevingen. Tijdens de middag kon aan ‘kennistafels’ nog meer info vergaard worden.

Gebreken analyseren
In samenwerking met Arcadis werd voor de gemeente een investerings- en onderhoudsprogramma opgesteld, gebaseerd op risicobeoordelingen en gelinkt aan budgettering en meerjarenplanning. Nico Bergmans: “Op een derde van onze wegen werd om de vijf meter een foto genomen. Een computerprogramma analyseerde vervolgens de gebreken. Scheuren worden gedetecteerd, de grootte word bepaald, losliggende stukken worden aangeduid,… Afhankelijk van de ernst krijgt het gebrek een bepaalde klasse toegewezen. Stopt het verhaal hiermee? Nee, deze plannen kunnen we op andere planningen leggen. Als er zowel voor wegen als riolering een langetermijnplanning op tafel ligt, dan kan het niet moeilijk zijn om deze elkaar te laten vinden.”