Manueel gerestaureerde natuurstenen bogen sieren gerenoveerde Draakplaats

De voorbije zomer werden de werken aan het viaduct op de Draakplaats en het Tramplein op Zurenborg in Berchem afgerond. De oude spoorbrug werd vervangen door een nieuwe, de metselwerkbogen werden gerenoveerd en er wordt ook gewerkt aan de keermuren en het talud achter de Transvaalstraat. Voor de sierbogen en -stenen op de betonnen booggewelven werd een beroep gedaan op natuursteenspecialist DAS Natuursteen. “Dit project was voor ons een prachtig voorbeeld van een manueel restauratiewerk uit de oude doos”, vertelt zaakvoerder Donald Das.

De Draakplaats is een complexe werf. Een spoorwegviaduct uit 1895 met vier sporen overspant er een grote rotonde en het is een van de drukste spoorverbindingen. Onder de vijf bogen van de brug is er plaats voor gemotoriseerd verkeer, voetgangers en een tramlijn. Het was een technisch en logistiek uitdagend project, maar het resultaat mag er zeker zijn. Mede dankzij de inbreng van DAS Natuursteen, specialist in natuursteen in alle soorten en bewerkingen. Dankzij het ruime atelier dat uitgerust is met de krachtigste en modernste machines kan DAS Natuursteen niet alleen iedere omvang van bestellingen aan maar kan het ook zeer snel leveren.

Donald Das: “En dat was in dit project zeker een meerwaarde want dit was zonder twijfel de grootste opdracht die we al uitvoerden. De afgewerkte stenen wogen tot 1 ton en geen enkel stuk kon met de hand gemanipuleerd worden. Aan de ene kant van de brug was de oude steen nog intact, met een oude antieke afwerking zoals die vroeger in de steenkapperij of zelfs op de werf werd uitgevoerd. Ook wij hebben nog drie steenkappers die deze oude technieken meester zijn. Het meest bijzondere aan dit werk is dan ook dat de afwerking van alle stenen manueel gebeurde. Het betrof twee soorten manuele bewerkingen. Enerzijds taille ancienne (oude frijnslag), waarbij de steenkapper tienduizenden kleine lijntjes in de steen tikt met een 5 cm brede bijtel, om een gelijnde structuur te creëren. Anderzijds werd er ook gepunt met een puntbeitel. Dit om een grof uiterlijk te bekomen en de gezaagde look te doen verdwijnen.”

In totaal ging het om vijf verschillende bogen die telkens bestaan uit twee identieke helften. De stukken werden in een eerste fase machinaal gezaagd en ook de ornamenten werden in een eerste fase 3D-gefreesd op basis van een 3D-tekening. Maar het is de verfijnde manueel afwerking die de stukken uniek maken. “Er zijn niet veel steenkappers die deze technieken nog aanbieden. DAS Natuursteen beschikt nog over gepassioneerde ambachtslui die dit in de vingers hebben. Ook belangrijk: alle stenen werden gemaakt uit Belgische blauwe hardsteen. Dat was ook een van de vereisten van de opdrachtgever. Voor ons is dit een referentieproject waar we zeer trots op zijn. DAS Natuursteen focust op restauratieprojecten en dit was zeker een voorbeeld van een restauratiewerk uit de oude doos”, besluit Donald Das.