Nieuwe brug over kanaal naar Charleroi verkleint mobiliteitsproblemen

De bedrijvenzone aan het kanaal in Sint-Pieters-Leeuw mag zich dan wel vlak bij de Brusselse Ring bevinden, toch is het niet de best bereikbare wijk in de regio. Vrachtverkeer dat de zone wil bereiken, kan dat nu namelijk maar op één manier: via de drukbezette Bergensesteenweg en de aanpalende woonwijken. En dat brengt flink wat opstropping met zich mee. De nieuwe Drie Fonteinenbrug moet een deel van de oplossing worden voor dat probleem. 

De Drie Fonteinenbrug zal de bedrijvenzone op de linkeroever van het kanaal verbinden met de Drie Fonteinenstraat op de rechteroever, en zo een alternatieve route vormen richting Brusselse Ring. Op die manier kan het verkeer beter gespreid worden over beide oevers en zal de leefbaarheid in de woonwijken verbeteren. De werken zijn begonnen in de zomer van vorig jaar, het einde is voorzien rond het najaar van 2021.

Kanaal opwaarderen
Hoewel het mobiliteitsprobleem in en rond de zone een prioriteit was voor alle betrokken partijen, reikt de meerwaarde van de brug nog veel verder dan dat. Kevin Polfliet, regionale communicatieverantwoordelijke bij De Vlaamse Waterweg: “De bouw van deze brug kadert binnen ons meerjarenproject om het kanaal op te waarderen en het een nieuwe dimensie te geven. Zo zullen we oevers heraanleggen, nieuwe bruggen en sluizen voorzien en het kanaal verdiepen en verbreden. Van het bedrijventerrein in Sint-Pieters-Leeuw willen we een regionaal overslagcentrum maken, waardoor bedrijven uit de ruimere omgeving hun transport kunnen organiseren via het kanaal. We hopen op die manier dan ook een deel van het vrachtverkeer te heroriënteren van de weg naar de waterweg.”

De Vlaamse Waterweg schakelde ingenieursbureau Sweco in om een mobiliteitsstudie uit te voeren en de brug te ontwerpen, alsook om communicatieve en administratieve ondersteuning te bieden bij het hele project.

Enkel plaatselijk verkeer
De Vlaamse Waterweg schakelde ingenieursbureau Sweco in om een mobiliteitsstudie uit te voeren en de brug te ontwerpen, alsook om communicatieve en administratieve ondersteuning te bieden bij het hele project. Leen Laeremans, senior expert infrastructuur bij Sweco: “Na de mobiliteitsstudie kozen onze partners voor een scenario waarbij de brug enkel toegankelijk zou zijn voor vracht- en autoverkeer van en naar de bedrijvenzone. Maar we hebben de brug wel zodanig uitgewerkt dat ze in de toekomst, na bijkomend mobiliteitsonderzoek, kan worden opengesteld voor alle verkeer dat het kanaal wil oversteken tussen Sint-Pieters-Leeuw en Drogenbos.

Vaste brug met fietspaden
Door de brug van fietspaden te voorzien, die op de rechteroever van het kanaal kunnen aansluiten op de nieuwe fietssnelweg Halle-Brussel, wil de gemeente ook het fietsverkeer stimuleren. Volgens Laeremans ging de voorkeur van De Vlaamse Waterweg uit naar een vaste brug, die niet geopend moet worden: “Zo vormt de brug geen belemmering voor de scheepvaart en de ontsluiting van de bedrijvenzone en ondervinden ook de fietsers geen hinder. Een vaste brug moest wel een doorvaarthoogte hebben van minstens 7,2 meter hoog. Een hele uitdaging, want de hellingen moeten beperkt blijven zodat fietsers comfortabel over de brug geraken. Door een boogbrug te ontwikkelen met de rijweg tussen de bogen en het fietspad in uitkraging op een lager niveau, een ontwerp in samenwerking met de brugarchitecten van Royal HaskoningDHV, was dat probleem van de baan. Bovendien verhoog je zo in één klap de veiligheid van de fietsers, door ze af te schermen van de rijbaan. Daarnaast hebben we de brug ook schuin ingeplant in plaats van dwars op het kanaal, om de lengte van de aanloophelling op de rechteroever groter te maken.”

De bouw van de brug verloopt in twee fases, waarvan de eerste al in augustus vorig jaar van start ging.

Zwakke ondergrond
De bouw van de brug verloopt in twee fases, waarvan de eerste al in augustus vorig jaar van start ging. Laeremans: “We merkten dat we met een erg ondraagkrachtige ondergrond te maken hadden. Op de linkeroever hebben we dan een talud aangelegd met een overhoogte, en die moet minstens een halfjaar kunnen rusten om de zwakke ondergrond te verdichten. Verder bevindt zich in het gebied, gelegen aan de elektriciteitscentrale van Engie, ook veel infrastructuur van de nutsmaatschappijen. Door de structuren van de aanloophelling omhoog te brengen met beperkte steunpunten, kunnen we de aanwezige infrastructuur vrijwaren. Zo zullen drie aanbruggen en een fietsbrug op rechteroever de toegang vormen naar de boogbrug.”

Uitdaging voor ingenieurs

Voor Sweco is de Drie Fonteinenbrug geen alledaags project: “We zijn bij veel grote projecten betrokken in binnen- en buitenland, maar het ontwerp van een brug blijft toch altijd een speciaal verhaal. Zo’n bouwwerk is heel zichtbaar in de omgeving, dus naast het technische ontwerp is ook de architecturale vormgeving heel belangrijk. Voeg daar ook nog eens de constructieve eisen en beperkingen aan toe, en je bekomt een heel uitdagend project”, besluit Laeremans.