Win-winsituatie bij transport en verwerking van bentonietslib

Sinds 1 april 2019 valt het gebruik van bentonietslib, afkomstig van gestuurde boringen, onder de grondverzetsregeling van het VLAREBO (Vlaams Reglement betreffende de bodemsanering). En dat brengt heel wat extra verplichtingen met zich mee. Reconversiemaatschappij Duurzaam Leefmilieu (RDL) vat de koe bij de horens en zet sterk in op de volledig legale en betaalbare verwerking van bentonietslib tot bodemverbeteraar.

Enkele jaren geleden besloot RDL te focussen op de verwerking van bentonietslib. Peter Hendrikx, director operations bij RDL: “Mijn broer (CEO Ronny Hendrikx, red.) was actief in de infrastructuursector. Toen hij op een werf controle kreeg, werd hem gevraagd wat hij met het bentonietslib deed. Omdat bentonietslib toen nog als afvalstof werd behandeld, werd het door ons opgeslagen, geanalyseerd en na vrijgave afgevoerd naar de landbouw. Dat was aanvaardbaar, ook omdat er geen duidelijke wetgeving bestond. Maar zo ging de bal wel aan het rollen en zijn we gestart met het ontwikkelen van een traject om bentoniet op een legale en duurzame manier te verwerken. Constructieve gesprekken met de OVAM en Grondbank brachten het hele verhaal vervolgens in een stroomversnelling.”

Het uiteindelijke doel van RDL is het ontwikkelen van een bodemverbeteraar voor de landbouw, om zo de gerecycleerde bentoniet een nuttig tweede leven te geven.

Grondverzetsregeling

In volle ontwikkeling kreeg RDL te horen dat de verwerking van bentonietslib werd overgeheveld van het VLAREMA (Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning) naar het VLAREBO. “We wisten uiteraard niet dat bentonietslib onder de grondverzetsregeling terecht zou komen. Dat heeft veel veranderd in die zin dat bentoniet nu op een wettelijk vastgelegde manier behandeld, verwerkt en afgevoerd moet worden. Sinds het onder de grondverzetsregeling valt, moet de volledige traceerbaarheid aangetoond kunnen worden, is er meldingsplicht en wordt er geanalyseerd. Zelfs het transport dient aan een aantal eisen te voldoen. Er wordt vervolgens een technisch verslag opgesteld dat uiteindelijk leidt tot een bodembeheerrapport.”

Reconversiemaatschappij Duurzaam Leefmilieu (RDL) vat de koe bij de horens en zet sterk in op de volledig legale en betaalbare verwerking van bentonietslib tot bodemverbeteraar.

Meer controles

Voor RDL was deze wijziging niet per definitie nefast. “Dat klopt, maar door een groot gebrek aan kennis van de nieuwe regelgeving wordt er nog veel bentonietslib op een niet-legale manier behandeld, waardoor boorders zich aan enorme sancties blootstellen”, vertelt Peter Hendrikx. “Wij volgen de nieuwe regelgeving en passen deze strikt toe. Wanneer een boorfirma zich bij ons meldt om een werf te verzorgen, dan nemen wij de volledige administratie in handen, tot en met aflevering van het vereiste bodembeheerrapport.”

Duidelijke analysemethode

“Voorheen volstond de analysemethode niet om een technische fiche te bekomen”, gaat Peter Hendrikx verder. “In samenspraak met de betrokken partijen, met name de bodembeheerorganisaties en erkende laboratoria, werd geadviseerd de boorslurry eerst te ontzanden en vervolgens de overgebleven waterige fractie – met daarin bentoniet – te persen. Dat geperste materiaal kan dan als bodem geanalyseerd worden. RDL blijft, naar het advies van de betrokken instanties, waaronder het VITO (Vlaamse onafhankelijke onderzoeksorganisatie, red.), het analyseproces verder optimaliseren. We willen hierbij ons doel zoals vervat in onze naam, met name het streven naar een duurzaam leefmilieu, verder vormgeven.”

Sinds 1 april 2019 valt het gebruik van bentonietslib, afkomstig van gestuurde boringen, onder de grondverzetsregeling van het VLAREBO. (Beeld: RDL)

Bodemverbeteraar

Het uiteindelijke doel van RDL is het ontwikkelen van een bodemverbeteraar voor de landbouw, om zo de gerecycleerde bentoniet een nuttig tweede leven te geven. “Het is een gekend en een gegeerd product bij akkerboeren, zeker in de zandstreken waar de bodem weinig water vasthoudt. Uit proeven uitgevoerd door het PCA (Praktijkcentrum Aardappelen te Kruisem) blijkt alvast een bijzonder gunstig effect en een meerwaarde voor de aardappelteelt. Actueel worden er diverse proeven uitgevoerd in samenwerking met de Bodenkundige Dienst en het Praktijkcentrum Fruit in Sint-Truiden, om zo de invloed na te gaan van ons eindproduct op de teelt van hard en zacht fruit. De eerste testen zijn veelbelovend”, besluit Peter Hendrikx.