Renovatie Visserijsluis vraagt om Belgisch vakmanschap

Het Visserijdok in Oostende – waar de vissersboten hun lading komen lossen – lag er in februari verlaten bij. Reden: de vernieuwing en verbetering van de toegangssluisdeuren tot het dok. Het Oost-Vlaamse Bilterijst vervaardigde de uitzonderlijk grote sluisdeuren voor dit project. “Een mooi voorbeeld van technisch vakmanschap dat we absoluut moeten koesteren in Vlaanderen,” zeggen Louis Louvrier en Eric Leemans van Bilterijst.

De renovatie van de deuren van de Visserijsluis was, na een dienst van 30 jaar, noodzakelijk om de bedrijfszekerheid van het sluiscomplex te garanderen. De bouwpartners namen van die gelegenheid gebruik om verbeteringen aan de sluis aan te brengen. Zo zullen ingrepen in de hydraulische aandrijving ervoor zorgen dat de vloed- en ebbedeuren beter vanop afstand bediend kunnen worden. De kwaliteit van het hout en speciale coating op alle metalen onderdelen maken dat de deuren beter bestand zijn tegen het zoute water. 

Bilterijst, gespecialiseerd in FSC-gecertificeerd tropisch hardhout voor waterbouw, wegenbouw en tuinaanleg, nam de bouw van de ebbedeuren – de sluisdeur het dichtst bij het dok – voor haar rekening. “Wij maakten de volledige deuren, inclusief de bevestiging van het stalen beslag, de draaipunten en de speciale bouten. De expertise om dat te doen hebben we al lang in huis, maar een project van dit kaliber was wel nieuw,” zegt Louis Louvrier, mede-eigenaar bij schrijnwerkerij Bilterijst. “De Visserijsluis is één van de grootste van zijn soort in Europa. Daardoor moesten we op zoek naar stammen waaruit we balken van 70 op 62 centimeter konden zagen, en dat voor een lengte van meer dan 12 meter: geen evidentie.”

“Die stammen verzagen we trouwens zelf in Wetteren, zodat we zeker zijn van rechte balken,” vult hij aan. “Dat is nodig bij een getijdensluis waar de waterdruk erg hoog is. Bij de minste afwijking ontstaat een lek dat het getijdenwater uit of in het dok doet lopen. Bij een sluisdeur die bijna 80 ton weegt is de afdichting en dus de maatvastheid van cruciaal belang.”

De beperkte tijd voor dit project was een tweede uitdaging. Het dok kon maar 22 dagen gestremd (red. gesloten) blijven door werken aan de Demeysluis, terwijl er voor de visserijboten steeds een veilige schuilplaats bij stormweer moet zijn. Samen met hoofdaannemer Herbosch-Kiere werd er dus tegen de klok gewerkt. Thomas Veldeman, projectleider
bij Bilterijst: “Een stuk van de kaaimuur rondom de sluis renoveren, de oude deuren verwijderen en ontmantelen, de scharnierpunten van de sluis vervangen en dan de nieuwe installeren: dat is een pak werk op zo’n korte tijd. Dankzij de goede samenwerking tussen opdrachtgever Agentschap Maritieme Dienstverlening & Kust, hoofdaannemer Herbosch-Kiere en Bilterijst werd de planning gerespecteerd.

Tropisch hardhout azobe is een logische keuze voor een maritiem project zoals dit. Het is duurzaam, gaat dus lang mee, is erg sterk en uitermate bestand tegen omgevingsinvloeden zoals marineboorders. Azobe vereist geen verduurzaming of onderhoud. Dat maakte van Bilterijst met zijn specialisatie in tropisch hardhout de partner bij uitstek voor dit project. Veldeman: “Dankzij onze aanzienlijke voorraad stammen en gezaagd hout konden we snel inspelen op de vraag. We hebben ook nog die typische ambachtelijke kennis in huis om sluisdeuren te bouwen die op andere plaatsen al lang verloren is gegaan. Voor de afdichting van de deur passen we bijvoorbeeld een speciale oude methode toe: kalfateren. Samen met de handbewerkingen op de sluitbalken en de voorharren van beide deuren zorgt dat voor de correcte afdichting van de sluis.”  

Een sterk staaltje Belgisch vakmanschap dus, waar meer beroep op mag worden gedaan in de aanloopfase van dergelijk project. Zeker met het zicht op een aantal sluisrenovaties in België in de nabije toekomst. Zo’n ambacht in ons land is erg waardevol en moeten we niet als vanzelfsprekend beschouwen.